Wyrazisty, charakterystyczny smak, stosunkowo tania i niskokaloryczna. Zawiera mnóstwo witamin, minerałów, mikroelementów i innych związków korzystnych dla zdrowia.
Jeśli myślisz o czarnej porzeczce to masz rację!
Poza tym świetnie nadaje się nie tylko na soki, zarówno z sokownika, jak i wyciskarki, ale także na dżemy, konfitury, galaretki, lecznicze wywary, herbatki, kompoty, wina i nalewki.
Czarna porzeczka i jej właściwości
Czarna porzeczka jest to gatunek rośliny z rodziny agrestowatych.
Pochodzi z terenów Europy i Azji o umiarkowanym klimacie. W Polsce występuje w stanie dzikim na całym niżu i w pasie wyżyn.
Jest rośliną niezbyt wymagającą, jeśli chodzi o uprawę. Znana najprawdopodobniej już od 1400 roku, uprawiana najpierw w Holandii i Danii, a następnie w Anglii i Francji.
Znakomite źródło witaminy C
100 g owoców czarnej porzeczki zawiera 181 mg witaminy C.
Jest to cztery razy więcej niż w pomarańczach i pokrywa 258% dziennego zapotrzebowania na witaminę C.
Specjaliści z Instytutu Żywności i Żywienia twierdzą, że 100 g, czyli garść owoców porzeczki wystarczy, aby zapewnić organizmowi wymaganą dawkę witaminy C.
Jest to na pewno zdrowsza i smaczniejsza (może nie dla każdego) opcja niż łykanie kwasu askorbinowego w tabletkach.
Poza tym, porzeczka dostarcza nie tylko witaminę C, ale również wiele innych korzystnych składników.
W związku z tym czarna porzeczka i przetwory z niej zrobione świetnie chronią układ odpornościowy w okresie zwiększonego ryzyka przeziębień.
Bogate źródło antyoksydantów
Owoce czarnej porzeczki zawierają również flawonoidy.
Są one odpowiedzialne za:
- niedopuszczanie do powstawania w organizmie toksycznych związków o właściowościach utleniających.
- spowalniają proces starzenia
- obniżają poziom cholesterolu we krwi
- hamują rozwój miażdżycy naczyń
- regulują ciśnienie krwi.
Flawonoidy mają również właściwości detoksykacyjne, ponieważ tworzą kompleksy z metalami ciężkimi, takimi jak kadm i ołów.
Dzięki temu usuwają te szkodliwe dla zdrowia pierwiastki.
Flawonoidy, które znajdują się w owocach czarnej porzeczki to:
- katechina
- epikatechina
- procyjanidyny
- kempferol
- myricetyna
Co ważniejsze, czarna porzeczka zawiera jeszcze rutynę, antyocyjany oraz kwercetynę.
Nie wdając się w szczegóły, są to związki, które działają korzystnie w:
- dolegliwościach żołądkowych
- wzmacniają naczynia krwionośne
- wspomagają oczyszczanie dróg moczowych
Owoce czarnej porzeczki zawierają również kwasy fenolowe, które działają przeciwzakrzepowo, przeciwzawałowo i przeciwzapalnie.
Oprócz tego hamują one rozwój bakterii i grzybów.
Błonnik
Poza antyoksydantami, porzeczki zawierają także bardzo duże ilości rozpuszczalnego błonnika – pektyn.
Przeciwdziała on wzrostowi poziomu cholesterolu w osoczu, jak również podwyższonemu stężeniu glukozy we krwi.
Czarna porzeczka w leczeniu i zapobieganiu chorobom oczu
Zgodnie z niektórymi badaniami, czarna porzeczka zawiera związki, które pomagają w zapobieganiu jaskry i poprawiają widzenie [*].
Elementy zawarte w tych owocach zwiększają przepływ krwi do gałki ocznej.
Czarna porzeczka może być zatem sposobem na poprawę zdrowia oczu.
Szczególnie dobre efekty daje połączenie jagód i porzeczek, które razem zawierają duże ilości antocyjanów, poprawiających ostrość wzroku.
Czarna porzeczka jest więc zalecana w diecie osób, które dużo czasu spędzają przed komputerem, lub są w grupie podwyższonego ryzyka, jeżeli chodzi o wystąpienie jaskry czy zaćmy.
Także wszyscy, którzy dbają o zdrowie swoich oczu, powinni jak najczęściej włączać czarne porzeczki do swojej diety, zarówno w formie surowej, jak i pod postacią domowych soków, czy dżemów.
Czarna porzeczka na zdrowe włosy
Nie tylko owoce są cenionym składnikiem.
Także liście czarnej porzeczki, które zawierają keratynę i olejki eteryczne są z powodzeniem stosowane w pielęgnacji i kuracji włosów [*] .
Ich skład dobrze działa na:
- wzmocnienie włosów
- zapobiega powstawaniu łupieżu
- zmniejsza wypadanie włosów
Maskę na włosy można łatwo przygotować w domu.
Należy zmielić siedem łyżek liści czarnej porzeczki, zalać litrem wrzącej wody, a następnie gotować 25 min. Po tym czasie ostudzić i przecedzić wywar. Powstałą w ten sposób maskę nakłada się na włosy i trzyma przez kilka godzin lub najlepiej zostawia na noc.
Czarna porzeczka na poprawę kondycji twojej skóry
Składniki zawarte w czarnej porzeczce sprawdziły się również w kosmetyce.
Wiele produktów kosmetycznych ma w swoim składzie wyciąg z owoców i liści czarnej porzeczki.
Są one wykorzystywane między innymi przy produkcji kremów do twarzy, które nawilżają skórę i łagodzą podrażnienia. Czarna porzeczka znajduje również zastosowanie przy produkcji kojących i wygładzających pomadek i balsamów do ust.
Owoce czarnej porzeczki zawierają substancje:
- stymulujące wytwarzanie kolagenu
- zapobiegające pękaniu naczynek krwionośnych i wysuszeniu skóry
Można je wykorzystać, najlepiej w sezonie, do zrobienia maseczki.
Do jej zrobienia potrzebujemy dwóch łyżek dojrzałych, owoców, które po rozdrobnieniu trzeba wymieszać z łyżeczką mąki ziemniaczanej i nałożyć na twarz. Po 15 minutach zmyć letnią wodą. Taką maseczkę można stosować 2 razy w tygodniu.
Owoce czarnej porzeczki na trawienie
Warto podawać również czarną porzeczkę jako przekąskę do tłustych i ciężkostrawnych dań.
Zawiera ona dużo błonnika, który usprawnia pracę przewodu pokarmowego i przyspiesza perystaltykę jelit w związku z tym ułatwia trawienie, między innymi tłustych serów, czy mięs.
Porzeczka na rany i ukąszenia owadów
Już od wielu lat okłady z liści czarnej porzeczki były stosowane w medycynie ludowej jako lek na trudno gojące się rany, a także na ukąszenia owadów.
Zgniecionymi liśćmi czarnej porzeczki trzeba potrzeć miejsce ukąszenia.
W liściach czarnej porzeczki znajdują się fitoncydy, które niszczą bakterie, wirusy i grzyby.
Zawierają one również garbniki oraz flawonoidy, a także nieco olejku eterycznego, kwasy organiczne i witaminę C.
Wszystkie te składniki sprawiają, że liście czarnej porzeczki mają działanie przeciwzapalne i ściągające, a także przyspieszają gojenie ran.
Liście czarnej porzeczki w dolegliwościach żołądka
Ściągające działanie garbników, zawartych w liściach czarnej porzeczki ma korzystny wpływ na błony śluzowe żołądka i jelit.
Garbniki hamują też rozwój drobnoustrojów w przewodzie pokarmowym, więc liście czarnej porzeczki można stosować przy biegunce, dolegliwościach żołądkowych, wątrobowych oraz problemach trawiennych [*].
Czarna porzeczka - przeciwwskazania
Korzyści wynikające z stosowania soku lub innych przetworów z czarnej porzeczki jest zdecydowanie więcej niż przeciwwskazań.
Nie można jednak jeść tego owocu w zbyt dużych ilościach, ponieważ może to wywołać reakcje alergiczne.
Z tego samego powodu należy również ostrożnie i w niewielkich ilościach wprowadzać ją do diety dzieci.
Poza tym spożywanie czarnej porzeczki może niekorzystnie działać w przypadku osób z dolegliwościami żołądkowymi, takimi, jak nadkwasota, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
Czarna porzeczka zwiększa poza tym krzepliwość krwi, muszą więc na nią uważać osoby ze skłonnością do zakrzepicy.
Również zapalenie wątroby jest przeciwskazaniem do jedzenia czarnych porzeczek.
Nie należy także łączyć soku z czarnej porzeczki z przyjmowaniem kwasu acetylosalicylowego zawartego między innymi w aspirynie.
Jak przygotować sok z czarnej porzeczki bez cukru
Do przygotowania najprostszego soku z czarnej porzeczki potrzebne są owoce czarnej porzeczki i woda w ilości nieco mniejszej niż połowa wagi owoców.
Owoce, z których chcemy zrobić sok powinny być dojrzałe, zdrowe i bez pleśni.
Jeżeli zrywamy je samodzielnie najlepiej robić to przy suchej i słonecznej pogodzie, bo owoce są wtedy najsmaczniejsze.
- Owoce trzeba opłukać, osuszyć, przesypać do garnka i zalać wodą
- Następnie doprowadzić do wrzenia i gotować kilka minut na mocnym ogniu
- Potem nieco przestudzić, odsączyć na sitku i zlać powstały w ten sposób sok
- Na zakończenie sok wystarczy już tylko przelać do wyparzonych butelek lub słoików i poddać procesowi pasteryzacji
Przygotowanie soku z czarnej porzeczki z sokownika
Do przygotowania soku z sokownika na sześć osób potrzebujemy 2,5 do 3 kg owoców czarnej porzeczki, około kilograma cukru oraz niepełną szklankę wody.
- Przebrane i przepłukane porzeczki trzeba umieścić w sokowniku
- Gotować około półtorej godziny aż do uzyskania soku
- Sok należy odlać do garnka, dodać niepełną szklankę wody, do tego cukier i zagotować stale mieszając, w razie potrzeby ewentualnie dosłodzić
- Sok przelać do słoików lub butelek, zakręcić, odwrócić do góry dnem i pozostawić do wystygnięcia
- Pozostałe owoce można wykorzystać do zrobienia dżemu lub innych przetworów
Sok z czarnej porzeczki z wyciskarki i jego pasteryzacja
- Owoce czarnej porzeczki, z których będziemy robić sok, przebieramy i płuczemy
- Przesypujemy do wyciskarki
- Gotowy sok odcedzamy na sitku, przelewamy do butelek i mocno zakręcamy
- Przygotowujemy duży garnek i wykładamy jego dno ściereczką.
- Wkładamy do niego butelki z sokiem i wlewamy wodę do 3/4 wysokości butelek.
- Doprowadzamy do wrzenia, po czym zmniejszamy ogień i gotujemy jeszcze przez około 20 minut
- Po upływie 20 minut wyjmujemy butelki i przykrywamy ręcznikiem lub kocem.
- Po wystudzeniu soki są gotowe do przechowywania.
Poniżej możesz obejrzeć wideo przedstawiające sam proces pasteryzacji soku.
Podusmowanie
Owoc czarnej porzeczki posiada wiele właściwości zdrowotnych potwierdzonych licznymi badaniami.
Odpowiedzialny jest za to bogaty skład, jaki ma czarna porzeczka.
Witaminy, zwłaszcza duże ilości witaminy C oraz niezliczona liczba związków takich jak: flawonoidy, rutyna, kwasy fenolowe, kwercetyna i wiele innych.
Korzystny wpływ na organizm wynika głównie z wymienionych powyżej przeciwutleniaczy, które są niezbędne do zwalczania wolnych rodników w naszym organizmie.
Sok z czarnej porzeczki świtnie sprawdza się w okresach obniżonej odporności i przy przeziębieniu.
Jest naszym sprzymierzeńcem w walce z chorobami układu wzrokowego.
Oprócz tego może być stosowana jako źródło witaminy korzystnie działających na kondycję naszej skóry i włosów.
Przede wszystkim warto stosować sok w okresie zimowym podczas którego jesteśmy narażeni na liczne infekcje i obniżoną odporność.
Mam nadzieję, że udało mi się Ciebie przekonać do tego, jak wspaniałą rośliną jest czarna porzeczka i że picie soku z czarnej porzeczki wpływa korzystnie na nasz organizm.
